sábado, 25 de xuño de 2022

Emilia Docet, a primeira Miss España galega

Emilia Docet, a primeira Miss España galega e mito do galeguismo dos anos 30.  A historia dunha viguesa que rompeu moldes e que seconverteuse nun emblema do galeguismo da Segunda República.

O 8 de setembro de 1921 máis de 100.000 persoas reuníanse no paseo marítimo de Atlantic City, en Nova Jersey, para ver ás finalistas do primeiro concurso de Miss America. Tratábase do primeiro certame de beleza da historia moderna. En 1929, Estados Unidos retou a Europa para celebrar un certame intercontinental coa intención de atopar á moza máis bela do mundo. Varios diarios franceses recolleron a luva e pediron a colegas de toda Europa que convocasen probas nos seus respectivos países. En España, ao primeiro certame que máis adiante sería coñecido como “Miss España", chamóuselle “Señorita España”, e celebrouse o 25 de xaneiro de 1929. 

No ano 1933 unha viguesa convertíase na primeira galega en facerse coa coroa da máis bela de España. Pero esta extraordinaria muller tiña algo máis que unha beleza sen igual. 

Emilia Docet Ríos nacía en Vigo o 9 de xullo de 1915. Era filla de Francisco Docet, un empresario vigués do caucho con explotacións na amazonia peruana, e de Emilia Ríos, filla dun político da rexión. Quen coñeceu a Emilia dicía dela que a mestura de sangue dos seus pais proporcionáralle unha extraordinaria beleza.

Pero se por algo destacaba Emilia era por ser unha muller moderna, libre, culta e decidida e que ademais era un exemplo na loita pola igualdade de sexos. Emilia ademais era unha gran afeccionada ao deporte: natación (o seu favorito), remo, hóckey sobre herba… e estudaba Peritaxe Mercantil na Escola de Comercio de Vigo.

Pero o 11 de febreiro de 1933 a súa vida cambiaría para sempre. Ese día celebrábase en Vigo o concurso que elixiría á miss galega. Era a primeira vez que Galicia participaba en Miss España (Señorita España).  Emilia presentouse  ante a insistencia dos seus irmáns e gañou. No Teatro Tamberlick, e tras as deliberacións dun xurado que contaba con nomes tan ilustres como Castelao, Carlos Maside ou Jenaro de la Fuente, anunciábase a súa vitoria.

O 13 de febreiro, Emilia, xunto ao seu pai, parte a Madrid para participar no certame no que se elixirá á nova Miss España. Nunha multitudinaria festa no Teatro Metropolitano de Madrid gaña o concurso. Era o 21 de febreiro de 1933. Tan só unha semana despois, a punto estivo de gañar o título de Miss Europa, nun acto que se celebrou no Círculo de Belas Artes de Madrid, do que foi finalista xunto a outros catro países, Hungría, Francia e Rusia, sendo esta última a gañadora. Emilia conseguiu ser Dama de Honra. O lendario Wenceslao Fernández Flórez, presente no Círculo ese día, dicía de Emilia que xamais vira a unha muller tan bela na súa vida.

Emilia regresou a Vigo en tren, rendéuselle unha multitudinaria homenaxe e foi recibida no Concello polo alcalde da cidade. Xa era unha celebridade.

Ata tal punto a súa fama era tan extraordinaria, que o 3 de maio de 1933, é convidada pola Deputación de Ourense a Ribadavia, onde se celebra unha cea na súa honra. Mentres se arranxa nunha habitación dun hotel da localidade, córrese a voz de que Miss España estaba naquel establecemento. Foron tantas as persoas que acudiron ao primeiro piso do hotel para ver de preto á celebridade que o chan cedeu e derrubouse, afortunadamente, sen causar feridos de gravidade.

Todos querían facer unha foto con Emilia, entre eles, os políticos. A tía de Emilia era a esposa de Xosé Núñez Búa, un dos fundadores do Partido Galeguista en Vigo, o que lle levou a converterse en musa e icona dos galeguistas da época.

Núñez Búa preséntaa á plana maior do partido e estes viron nela a imaxe perfecta para dar a coñecer a súa ideoloxía. Emilia forma parte diso de maneira activa tanto coas súas declaracións aos medios como nos actos aos que asiste. Pero, sobre todo, Emilia foi unha muller que loitou por reivindicarse nunha época na que os homes copaban os postos de poder nos estamentos sociais. Foi unha representante das novas mulleres pioneiras e loitadoras pola igualdade que estaban a xurdir a principios do século XX. Proba diso foi cando no verán de 1933 Emilia se presentouse ante o Ministro de Agricultura para esixirlle que levantase o embargo a 7.000 familias de campesiños de Porriño que actuaran como avalistas dun préstamo estatal que Primo de Rivera concedera anos antes para a construción do primeiro matadoiro industrial cooperativo de Galicia. O ministro levantou o embargo de inmediato.
O 16 de xuño de 1933 acode a unha homenaxe do partido no Hotel Miño de Ourense, no que se rodea dos principais representantes do galeguismo ourensán, onde é fotografada xunto a eles nunha imaxe histórica.
E quizá o acto máis famoso no que participou foi o “Mitín dás Arengas” de 1934, organizado polo Partido Galeguista na Praza dá Quintana en Santiago de Compostela, xunto a Castelao, Bóveda, Otero Pedrayo, Paz Andrade... Naquel mítico evento interviñeron máis de 20 oradores e Emilia foi a única muller que participou co seu propio discurso ao que a prensa cualificou como o máis belo e sólido dos realizados.

Tras aquel ritmo frenético ao que a someteu ser Miss e un símbolo do galeguismo, Emilia terminaría os seus estudos de Peritaxe Mercantil e traballaría no laboratorio Miguel Servet de Vigo, xerme do que máis tarde sería Zeltia. casaba en xullo de 1940 e, posiblemente, farta de ser unha celebridade, renunciou a calquera tipo de presenza pública. Falecía o 22 de febreiro de 1995 en Vigo, sen homenaxes nin recoñecementos.

Hai quen di que o galeguismo de Emilia foi algo circunstancial, que nunca militou no partido e que nunca se dedicou a facer campaña polo mesmo. E posiblemente foi así. Aínda que realmente debería de darnos igual. Porque Emilia Docet non foi tan só unha muller bela, non foi tan só un dos símbolos de moda do movemento galeguista, non foi tan só unha muller moderna. Emilia Docet Ríos foi unha muller culta, intelixente, autónoma, amante da música, activa, deportista, tolerante, relixiosa, alegre, optimista e nai pero, sobre todo, foi unha muller libre e adiantada ao seu tempo cuxa memoria recuperamos xa para sempre nas nosas Historias da Historia.

Artigo traducido ó galego  (Ver orixinal)

Ningún comentario:

Publicar un comentario